بطور کلی دکل های حفاری به دو دسته ضربه ای و چرخشی تفسیم می شوند که در این قسمت فقط به توضیح در باره دکل های حفاری چرخشی می پردازیم.

دکل های حفاری چرخشی به دو دسته خشکی (Land) و دریایی (Marine) تقسیم می شوند.

دکل های حفاری خشکی

به دو دسته ثابت Conventional و سیار تقسیم می شوند که دکل های سیار به دو دسته خود فراز چاقویی (Jacknife) و Portable Mast تقسیم می شوند که دکل Portable mast به طور سرهم بر روی کامیون سوار می شود و به محل مورد نظر برده می شود سپس بازوهای هیدرولیکی برپا می شود این نوع دکل برای حفر چاههای کم عمق استفاده می شود.

امروزه از دکل های ثابت کمتر استفاده می شود چون این دکل ها بعد از حفر چاه در محل باقی می مانند ؛ مثل بعضی از چاههای اکتشافی در مسجد سلیمان.

امروزه بیشتر چاه های نفت و گاز در خشکی را با دکل های Jacknife حفر می کنند. اجزای دکل به صورت تکه تکه به محل برده می شود و در آنجا توسط پین هایی به هم متصل می شود.

دکل های حفاری دریایی بر اساس طرز استقرار آنها در دریا-کف آنها به دریا متصل باشد یا نه- به دو دسته ثابت (Bottom Support) و شناور (Floating) تقسیم می شوند.

دکل های شناور

شامل دو دسته نیمه شناور (Semisubmersible) و کشتی حفاری (Drillship) است.دکل های نیمه شناور در آب های عمیق (عمق حدود ۶۰۰ فوت) که امکان رسیدن پایه های دکل به کف دریا وجود ندارد و تلاطم امواج زیاد است استفاده می شود.

کشتی حفاری یک کشتی بسیار بزرگ است که شامل دکل حفاری و تجهیزات مربوطه می شود. حفاری با کشتی در مناطق آرام که تلاطم امواج زیادی ندارند انجام می شود.

دکل های ثابت (Bottom Support) دارای پایه می باشند و به کف دریا متصل می شوند و معمولا برای آب های با با عمق کمتر از ۳۵ فوت استفاده می شود و شامل سه دسته سکوJack up, platform, Barge می باشد.

دکل های Jack up به صورت پایه بالا توسط یدک کش به محل برده شده و در محل ، پایه ها بوسیله جک های هیدرولیکی پایین برده می شوند و به کف دریا متصل می شوند. این نوع دکل در مناطق طوفانی که تلاطم امواج زیاد است استفاده می شود.

دکل های Barge معمولا در باتلاق ها و جاهایی که عمق آب کمتر از ۲۰ فوت است استفاده می شود.

دکل های حفاری دریایی ثابت سکو

نوع دیگر دکل های حفاری دریایی ثابت سکو (Platform) می باشد.سکو سازه ای است که در وسط دریا ایجاد می شود و دارای دو نوع می باشد:

Self Contained: که خود دارای دکل حفاری می باشد.

Tendered: دارای دکل نیست و برای حفاری باید دکل را روی سکو سوار کرد.

در آخر ذکر این نکته ضروری است که وسایل کنترل فوران سرچاهی در دکل های دریایی در کف دریا نصب گردیده و توسط لوله های انعطاف پذیری به خود دکل متصل می شوند.

 

از کلیه صاحبان ایده، محصول، متخصصین شاغل در بخش‌های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت و گاز و سرمایه‌گذران علاقه‌مند به مشارکت در طرح‌های برگزیده توسط شرکت ملی گاز ایران جهت همکاری دعوت به عمل می‌آید. اگر شما نیز شرکت فعال در این حوزه هستید لطفا از طریق فرم زیر اطلاعات خود را برای ما ارسال کنید.
هنوز پذیرش نشدی؟